معرفی کتاب: دانشنامه فاطمی
دانشنامه فاطمی
به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با نظارت علمی آیت‌الله علی‌اکبر رشاد
کتاب «دانشنامه فاطمی» اثری جامع و پژوهشی دربارهٔ زندگی، شخصیت، فضائل و آموزه‌های حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) است که به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و با نظارت علمی آیت‌الله علی‌اکبر رشاد تدوین و منتشر شده است.
این مجموعه در شش جلد تنظیم گردیده و حاصل تلاش گروهی از استادان حوزه و دانشگاه در رشته‌های تاریخ، فقه، کلام، فلسفه، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، حقوق و مطالعات زنان است.
معرفی اجمالی
ساختار و محتوای مجموعه: دانشنامه فاطمی، منبعی مرجع و مستند برای شناخت همه‌جانبه حضرت زهرا (س) به شمار می‌رود. سه جلد نخست به بررسی ابعاد تاریخی، سیاسی، اجتماعی و معنوی زندگی حضرت زهرا (س) اختصاص دارد. در این مجلدات، از تولد تا شهادت آن بانوی بزرگ، حوادث مهم زندگی ایشان با رویکردی تحلیلی و مستند بررسی شده است. سه جلد دیگر به مسائل مربوط به زن و خانواده از منظر قرآن، سنت و سیره فاطمی پرداخته و تلاش کرده‌اند تا تصویری روشن از نقش زن در نظام اسلامی بر پایه الگوی فاطمه زهرا (س)** ارائه دهند.
هدف از تألیف: یکی از اهداف اصلی این دانشنامه، بازنمایی حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان الگوی کامل زن مسلمان در عرصه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی است. در مقدمه اثر آمده است که: یکی از مؤثرترین شیوه‌های تربیت در جامعه اسلامی، معرفی و ترویج الگوهای شایسته و تأکید بر پیروی از آنان است. همان‌گونه که قرآن کریم پیامبر اکرم (ص) را «اسوه حسنه» برای مؤمنان معرفی کرده (احزاب: ۲۱)، فاطمه زهرا (س) نیز استمرار آن اسوه الهی در سیمای زن مسلمان است. با توجه به نیازهای فکری و فرهنگی عصر حاضر و نبود اثری جامع که بتواند در حوزه مطالعات زنان و خانواده، مبانی کرامت، حقوق و جایگاه زن را بر اساس تعالیم فاطمی تبیین کند، تدوین این دانشنامه در دستور کار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قرار گرفت.
ویژگی‌های علمی و محتوایی: رویکرد میان‌رشته‌ای: بهره‌گیری از دانش‌های مختلف برای تحلیل ابعاد وجودی حضرت زهرا (س). استناد دقیق: استفاده از منابع معتبر شیعه و اهل‌سنت در روایت رویدادها و فضائل. تحلیل تطبیقی: بررسی نقش حضرت زهرا (س) در برابر چالش‌های فرهنگی و اجتماعی صدر اسلام با تطبیق بر مسائل معاصر. زبان علمی و مستند: مناسب برای پژوهش‌های دانشگاهی و مطالعات تخصصی در حوزهٔ زن و خانواده. نوآوری در ساختار: تلفیق مباحث تاریخی با تحلیل‌های فلسفی، عرفانی و اجتماعی.
«دانشنامه فاطمی» کوشیده است تا با نگاهی جامع، شخصیت حضرت زهرا (س) را نه تنها به‌عنوان بانوی نمونه اسلام، بلکه به‌عنوان الگوی کامل انسان الهی و زن مسلمان در همهٔ عرصه‌ها معرفی کند. این اثر با تکیه بر مبانی قرآنی و روایی، می‌کوشد در فضای فکری و فرهنگی معاصر، پاسخگوی نیاز به یک مرجع علمی و دینی در حوزهٔ الگوی زن در اسلام باشد.
معرفی اجمالی
ساختار و محتوای مجموعه: دانشنامه فاطمی، منبعی مرجع و مستند برای شناخت همه‌جانبه حضرت زهرا (س) به شمار می‌رود. سه جلد نخست به بررسی ابعاد تاریخی، سیاسی، اجتماعی و معنوی زندگی حضرت زهرا (س) اختصاص دارد. در این مجلدات، از تولد تا شهادت آن بانوی بزرگ، حوادث مهم زندگی ایشان با رویکردی تحلیلی و مستند بررسی شده است. سه جلد دیگر به مسائل مربوط به زن و خانواده از منظر قرآن، سنت و سیره فاطمی پرداخته و تلاش کرده‌اند تا تصویری روشن از نقش زن در نظام اسلامی بر پایه الگوی فاطمه زهرا (س)** ارائه دهند.
هدف از تألیف: یکی از اهداف اصلی این دانشنامه، بازنمایی حضرت فاطمه زهرا (س) به عنوان الگوی کامل زن مسلمان در عرصه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی است. در مقدمه اثر آمده است که: یکی از مؤثرترین شیوه‌های تربیت در جامعه اسلامی، معرفی و ترویج الگوهای شایسته و تأکید بر پیروی از آنان است. همان‌گونه که قرآن کریم پیامبر اکرم (ص) را «اسوه حسنه» برای مؤمنان معرفی کرده (احزاب: ۲۱)، فاطمه زهرا (س) نیز استمرار آن اسوه الهی در سیمای زن مسلمان است. با توجه به نیازهای فکری و فرهنگی عصر حاضر و نبود اثری جامع که بتواند در حوزه مطالعات زنان و خانواده، مبانی کرامت، حقوق و جایگاه زن را بر اساس تعالیم فاطمی تبیین کند، تدوین این دانشنامه در دستور کار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قرار گرفت.
ویژگی‌های علمی و محتوایی: رویکرد میان‌رشته‌ای: بهره‌گیری از دانش‌های مختلف برای تحلیل ابعاد وجودی حضرت زهرا (س). استناد دقیق: استفاده از منابع معتبر شیعه و اهل‌سنت در روایت رویدادها و فضائل. تحلیل تطبیقی: بررسی نقش حضرت زهرا (س) در برابر چالش‌های فرهنگی و اجتماعی صدر اسلام با تطبیق بر مسائل معاصر. زبان علمی و مستند: مناسب برای پژوهش‌های دانشگاهی و مطالعات تخصصی در حوزهٔ زن و خانواده. نوآوری در ساختار: تلفیق مباحث تاریخی با تحلیل‌های فلسفی، عرفانی و اجتماعی.
«دانشنامه فاطمی» کوشیده است تا با نگاهی جامع، شخصیت حضرت زهرا (س) را نه تنها به‌عنوان بانوی نمونه اسلام، بلکه به‌عنوان الگوی کامل انسان الهی و زن مسلمان در همهٔ عرصه‌ها معرفی کند. این اثر با تکیه بر مبانی قرآنی و روایی، می‌کوشد در فضای فکری و فرهنگی معاصر، پاسخگوی نیاز به یک مرجع علمی و دینی در حوزهٔ الگوی زن در اسلام باشد.