احادیث داستانی: شان نزول سوره انسان

داستان حدیث

به دلیل اینکه رسول خدا(ص) غذایی برای مهمانش نداشت، امام علی(ع) مهمان را به منزل برد و با تنها غذایی که برای فرزندانش داشتند، از مهمان پذیرایی کردند.

حدیث

الأمالی للطوسی عن أبی هریرة: جاءَ رَجُلٌ إلَی النَّبِی(ص) فَشَکا إلَیهِ الجوعَ، فَبَعَثَ رَسولُ اللّهِ(ص) إلی بُیوتِ أزواجِهِ، فَقُلنَ: ما عِندَنا إلَا الماءُ. فَقالَ رَسولُ اللّهِ(ص): مَن لِهذَا الرَّجُلِ اللَّیلَةَ؟ فَقالَ عَلِی بنُ أبی طالِبٍ(ع): أنَا لَهُ یا رَسولَ اللّهِ. وأتی فاطِمَةَ(ع). فَقالَ: ما عِندَک یابنَةَ رَسولِ اللّهِ؟ فَقالَت: ما عِندَنا إلّا قوتُ الصِّبیةِ، لکنّا نُؤثِرُ ضَیفَنا. فَقالَ عَلِی(ع): یابنَةَ مُحَمَّدٍ، نَوِّمِی الصِّبیةَ وأطفِئِی المِصباحَ. فَلَمّا أصبَحَ عَلِی(ع) غَدا عَلی رَسولِ اللّهِ(ص) فَأَخبَرَهُ الخَبَرَ، فَلَم یبرَح حَتّی أنزَلَ اللّهُ عز و جل:«وَ یؤْثِرُونَ عَلَی أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَن یوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِک هُمُ الْمُفْلِحُونَ»

ترجمه حدیث

الأمالی، طوسی ـ به نقل از ابو هریره ـ: مردی نزد پیامبر(ص) آمد و از گرسنگی شِکوه کرد. پیامبر خدا، به خانه های همسرانش پیغام فرستاد [که غذایی برای آن مرد بفرستند]؛ امّا آنها گفتند: جز آب، چیزی در خانه نداریم. پیامبر خدا فرمود: «چه کسی امشب، این مرد را پذیرایی می کند؟». علی بن ابی طالب(ع) گفت: من پذیرایی اش می کنم، ای پیامبر خدا! و نزد فاطمه(ع) آمد و گفت: در خانه چه داری، ای دختر پیامبر خدا؟ فاطمه(ع) گفت: جز غذای بچّه ها چیزی نداریم؛ امّا میهمان خود را مقدّم می داریم. علی(ع) گفت: ای دختر محمّد! بچّه ها را بخوابان و چراغ را خاموش کن. صبح که شد، علی(ع) نزد پیامبر خدا رفت و ماجرا را به ایشان گفت. هنوز از نزد پیامبر خدا خارج نشده بود که خداوند، این آیه را فرو فرستاد: «و [دیگران را]بر خویشتن، مقدّم می دارند، هرچند خودشان نیازمند باشند. و آنها که از آزمندی نفس خویش، مصون بمانند، آنان، همان رستگاران اند».